Profilaktyka - badania piersi

Każdego roku u ponad 10 tysięcy Polek zostaje wykryty rak piersi. Ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem, zdarza się jednak również u całkiem młodych kobiet. Wcześnie rozpoznany nowotwór jest uleczalny u ok. 90 proc. pacjentek. Nie jest to jednak wynik, jaki osiąga się w Polsce. Dlaczego? Główny powód to zbyt późne wykrycie choroby.


Polki nie korzystają z mammografii, nie pamiętają o badaniach profilaktycznych, ignorują apele lekarzy specjalistów. Tymczasem wystarczy raz w tygodniu własnoręcznie skontrolować swoje piersi, aby sprawdzić, czy nie ma w nich guzków bądź zgrubień.

- To niezwykle ważne, aby uczulić kobiety na samokontrolę - wyjaśnia onkolog Dorota Olszewska. - Badanie piersi w domu jest bardzo proste i pozwala wykryć wczesne zmiany. Są też specjalne ulotki, broszurki, pokazujące jak wykonać to proste badanie .

O badaniu piersi niesłusznie mówi się jedynie w kontekście kobiet dojrzałych. Także młodsze mogą zachorować na raka piersi - zwłaszcza jeśli są genetycznie obciążone. Kobietom od 20. roku życia (czasem wcześniej) zaleca się regularne badanie u ginekologa, zwłaszcza gdy matka lub babcia chorowały na nowotwór piersi, jajników czy jelita.

- Młode osoby powinny mieć badane piersi przez ginekologa - doktor Olszewska. - W swoim doświadczeniu miałam pacjentki w wieku 23-25 lat, które były mocno obciążone genetycznie i chorowały na raka piersi.

Pacjentki w młodym wieku najczęściej są poddawane badaniu USG. Młoda pierś ma bowiem inną budowę. Przeważa w niej tkanka gruczołowa, mniej jest tkanki tłuszczowej. W badaniu USG ultradźwięki odbijają się od jasnej (zdrowej) tkanki gruczołowej, rak na zdjęciu jest ciemny.
Odwrotnie jest u kobiet starszych. Tam przeważa tkanka tłuszczowa, dlatego badanie mammografem - promieniowanie rentgenowskie - jest bardziej sensowne. Sytuacja komplikuje się nieco, jeśli pacjentka przyjmuje hormony. Pod ich wpływem pierś młodnieje, następuje powrót gruczołów. Dlatego tak ważne jest, aby przed badaniem lekarz przeprowadził odpowiedni wywiad.

Opis piersi (czyli mammografia właśnie) nie jest bolesny. Niektóre pacjentki skarżą się na ucisk podczas badania, wszystko jednak zależy od wrażliwości. W związku z promieniowaniem, mammografii nie poddaje się kobiet w ciąży. W takim wypadku wykonuje się inne badania onkologiczne, które uzupełnia się biopsją.

Kobiety od 45. roku życia powinny badać piersi co dwa lata, młodsze regularnie u ginekologa. W razie zauważenia zmian należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który pokieruje do odpowiedniego specjalisty. W przypadku podejrzenia o nowotwór pacjentka nie czeka w kolejce - miesięczne wyczekiwanie nie wchodzi w grę. Nie każda wykryta zmiana jest nowotworem złośliwym. Często są to włókniaki lub torbiele, które znikają bądź zostają usunięte podczas zabiegu.